کامپوزیت.شیمی.پلاستیک.چسب.رزین.الاستومر.پلیمر
ساعت 12:6 عصر سه شنبه 87/9/26
الاستومرها به صورت کلی به دو دسته ذیل تقسیم میشوند:
ساختار
ترموپلاستیک الاستومرها، موادی هستند که وقتی گرم میشوند، مکرراً نرم/ ذوب میشوند و وقتی سرد میشوند، سخت میگردند. در واقع، ترموپلاستیکها در دمای مناسب ذوب شده و فرایند شکلدهی (به عنوان مثال قالبگیری یا اکستروزن) بر روی آنها اعمال شده و پس از سرد شدن، شکل دلخواه را به خود میگیرند.
اغلب ترموپلاستیکها، در حلالهای مخصوص حل میشوند و تا برخی درجات میسوزند. دمای نرمشدگی یا ذوب با نوع گونه (گرید) پلیمر تغییر میکند. به خاطر حساسیت دمایی ترموپلاستیکها میبایستی مراقب تخریب، تجریه و احتراق این مواد بود.
اغلب زنجیرههای مولکولی در ترموپلاستیکها را میتوان مستقل و همانند رشتههای درهم پیچیده اسپاگتی، در نظر گرفت (نمودار1).
نمودار1: زنجیرههای ترموپلاستیک
این مواد، وقتی گرم میشوند (مثلاً برای قالبگیری) لغزش زنجیرههای منفرد آنها باعث جریان پلاستیک میشود و وقتی سرد میشوند زنجیرههای مولکولی و اتمی، مجدداً محکم نگه داشته میشوند.
خاصیت امکان تکرار چرخه ذوب و سخت شدن، امکان بازیافت ترموپلاستیکها را از قطعات تولیدی و نیز تبدیل مجدد آنها به محصول جدید را به وجود آورده است. البته با هر بار ذوب شدن، خواص کیفی محصول جدید، افت خواهد کرد.
در تعداد چرخههای حرارتی و سرمایشی محدودیتهایی تجربی وجود دارد. این محدودیتها را میتوان قبل از اینکه خواص ظاهری و مکانیکی ترموپلاستیکها تحت تاثیر قرار گیرند، به آنها اعمال کرد.
ترموست الاستومرها، فقط یک تغییر شیمیایی را تحمل میکنند. این امر باعث غیرقابل حل/ ذوبشدن دائمی آنها میشود. این فرایند ولکانیزاسیون یا پخت نامیده میشود که پس از شکلدهی از طریق اعمال حرارت، شکل قطعه تثبیت میشود و به دلیل ایجاد اتصالات عرضی بین زنجیرههای مولکولی، امکان ذوب مجدد قطعه وجود ندارد.
تفاوت اصلی ترموست الاستومرها و ترموپلاستیک الاستومرها، نوع پیوندهای اتصالات عرضی در ساختار آنهاست. در واقع، اتصالات عرضی، عامل ساختاری بحرانی این مواد بوده و در خواص الاستیک آنها سهم بسزایی دارد. اتصالات عرضی در پلیمرهای ترموست، پیوند کووالانسی است که طی فرایند ولکانیزاسیون ایجاد میشود. اتصالات عرضی پلیمرهای ترموپلاستیک الاستومر، پیوندهای هیدروژنی، یا دو قطبی ضعیفتر بوده و یا تنها در یکی از فازها وجود دارد.
از آنجا که مواد TPE میتوانند قالبگیری یا اکسترود شده و مجدداً همانند ترموپلاستیکها مورد استفاده مجدد قرار گیرند، از قابلیت بازیافت برخوردار بوده و مضافاً دارای خواص ویژه الاستیک رابرها نیز هستند که به دلیل دارا بودن مشخصات ترموستی، برگشتپذیر نیستند.
همانگونه که در نمودار 2 میتوان دید، هنگامی که ترموستها سفت شده یا پخت میشوند، اتصالاتی عرضی بین مولکولهای مجاور تشکیل میشوند و شبکهای به هم پیوسته و پیچیده را به وجود میآورد.
نمودار2: شبکه به هم پیوسته ترموست الاستومر پس از پخت
این پیوندهای عرضی، از لغزش زنجیرههای منفرد جلوگیری کرده و مانع از جریان پلاستیک به هنگام افزوده شدن دما میشوند.
اگر بعد از تکمیل پیوندهای عرضی، دمای بیش از اندازه به ترموست الاستومر داده شود، پلیمر بجای ذوب، تخریب خواهد شد.
فرایند
قابلیت تکرار فرایند در ترموپلاستیک الاستومرها، عمدهترین مزیت TPEها نسبت به ترموست رابرهاست. دیگر تفاوتهای کلیدی فرایند، در جدول 1 ارائه شده است.
جدول 1: تفاوتهای کلیدی فرایند
در نمودار 3، تفاوت مراحل فرایند بین تولید با TPE و رابرها نمایش داده شده است. براساس این نمودار، کاهش مراحل تولید، کاهش زمان تولید و بازیافت محصول، کاملاً مشهود است.
نمودار3: فرایند در ترموپلاستیک الاستومر و رابر
¤ نویسنده: امید مومن
ساعت 11:58 صبح سه شنبه 87/9/26
¤ نویسنده: امید مومن
ساعت 11:45 صبح سه شنبه 87/9/26
¤ نویسنده: امید مومن
ساعت 11:43 صبح سه شنبه 87/9/26
مصرف فراوان و متنوع الاستومرهای مصنوعی در صنعت خودروسازی، ما را بر آن داشت تا به معرفی و کاربرد الاستومرها، در صنعت خودرو بپردازیم. گفتنی است که با توجه به وسعت کاربردی هر یک از این الاستومرها، سعی شده است اطلاعات در حد آشنایی خوانندگان محترم منتقل شود.
پلیاتیلن و پلیپروپیلن، پلیمرهایی هستند با دمای انتقال شیشهای بسیار پایین و دارای ماهیت بلورینگی که به دلیل همین ماهیت، فاقد خواص لاستیک بوده و بهعنوان پلاستیک مورد مصرف قرار میگیرند. با کوپلیمر کردن اتیلن و پروپیلن و برهمزدن نظم ساختمانی هر یک از این هموپلیمرها، میتوان ویژگی بلورینگی را از پلیمر سلب و پلیمری با ویژگی لاستیکی پدید آورد. کوپلیمر تشکیل شده با این روش، EPR نامیده میشود که دارای ماهیت کاملاً اشباع بوده و به دلیل همین ماهیت، از مقاومت جوی و حرارتی بالایی برخوردار است، اما این الاستومر بهعلت عدم وجود پیوند دوگانه در ساختار شیمیایی فاقد قابلیت پخت گوگردی و فقط با سیستم پخت پراکسیدی پخت میشود. برای حل این مشکل، از منومر سومی (منومر DN) در واکنش با اتیلن و پروپیلن استفاده میشود. به این ترتیب، ترپلیمری حاصل میشود که حاوی پیوند دوگانه بوده و قابلیت پخت گوگردی را پیدا خواهد کرد. این ترپلیمر EPDM نامیده میشود.
خواص و ویژگیها
از جمله خواص ویژه این الاستومر، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. مقاومت بالای حرارتی (تا دمای 150درجه)
2. مقاومت عالی در برابر عوامل جوی و ازن
3. انعطافپذیری در دمای پایین
4. مقاومت در برابر رطوبت و بخار
5. خواص الکتریکی بسیار خوب
6. مقاومت در برابر روغنهای قطبی، اسیدها و مواد شوینده
7. فرایندپذیری بسیار خوب
در جدول 1، مشخصات الاستومر EPDM با دیگر الاستومرها مقایسه شده است.
الاستومر EPDM توسط شرکتهای مختلف اروپایی، امریکایی و آسیایی، با اسامی تجاری ویستالون، کلتان، رویالن، دوترال، kep و... تولید میشود. این الاستومر دارای تنوع بسیاری در گریدهای تولیدی است. این امر ناشی از تنوع در جرم مولکولی پلیمر، نسبت درصد اتیلن به پروپیلن و درصد و نوع منومر سوم است که در ادامه مقاله به تاثیر هر یک از این عوامل اشاره خواهیم کرد.
1. جرم مولکولی
میزان جرم مولکولی الاستومر، ارتباط مستقیم با مونی ویسکوزیته آن دارد که مقدار آن در دمای 125 درجه از 25 تا 90 متغیر است. با افزایش مونی ویسکوزیته، مقاومت کششی و پارگی، استحکام در حالت خام[1] الاستومر افزایش مییابد. همچنین میتوان از مقدار بیشتری فیلر و روغن در فرمولاسیون کامپاند (با حفظ خواص) استفاده کرد که این امر به کاهش قیمت تمامشده کامپاند منجر خواهد شد. از نظر فرایندپذیری، هرچه جرم مولکولی افزایش یابد، خواص فرایندپذیری همانند اختلاط و اکسترودپذیری، مشکلتر خواهد شد.
2. درصد میزان اتیلن
افزایش درصد اتیلن بین 55 تا 75درصد، باعث ایجاد مقدار کمی بلورینگی در الاستومر میشود که میتواند در خواص نهایی تاثیرگذار باشد. افزایش در میزان درصد اتیلن باعث افزایش در مقاومت کششی، سختی، استحکام خام و مانایی کششی میشود. همچنین، میزان مواد افزودنی در کامپاند افزایش مییابد. با افزایش درصد اتیلن، خواص پخت پراکسیدی بهبود مییابد.
3. درصد منومر غیراشباع (منومر DN)
درصد منومر غیراشباع، تاثیری عمده بر سرعت پخت گوگرد دارد که با توجه به درصد آن به چهار گروه ضعیف (1 تا 3%) متوسط (4 تا 3%) زیاد (7 تا 4%) و بسیار زیاد (11 تا 7%) تقسیم میشود. افزایش درصد منومر DN باعث افزایش سرعت پخت، مدول و کاهش زمان ایمنی و نگهداری کامپاند، درصد ازدیاد طول و مانایی فشاری میشود. همچنین با افزایش درصد منومر DN مقاومت در برابر حرارت (پیرشدگی) کاهش مییابد.
تاثیر مواد پرکننده و روغن
EPDM از جمله الاستومرهای دارای قابلیت جذب زیاد روغن و پرکننده است. با توجه به وزن مخصوص پایین این الاستومر (0.86G/CM3) قطعات تولیدشده از آن اقتصادی هستند. افزودن مواد پرکننده، بهمنظور افزایش خواص فیزیکی، افزایش فرایندپذیری (مانند اکسترودپذیری) و کاهش قیمت، صورت میپذیرد. مواد پرکننده میتوانند شامل فیلرهای تقویتکننده نظیر انواع دوده و سیلیکا، نیمه تقویت کننده همانند ترکیبات سیلیکات و غیر تقویتکننده همانند کربنات کلسیم باشند.
الاستومر EPDM با روغنهای نفتنیک و پارافینیک نظیر روغن بهران 840 و 845 سازگار است و هرچه لزجت روغن افزایش یابد، خواص فیزیکی و مقاومت حرارتی آن افزایش مییابد. همچنین، میزان جمعشدگی[2] قطعات پس از پخت کاهش مییابد. کاهش لزجت روغن باعث بهبود جهندگی و انعطافپذیری در دمای پایین میشود. برای پخت پراکسیدی، فقط باید از روغن پارافینیک استفاده شود.
هنگام فرمولاسیون کامپاند، باید بهترین بالانس بین رفتار فرایندپذیری، سرعت پخت، خواص فیزیکی و قیمت در نظر گرفته شود. با توجه به خواص موردنیاز، 25 تا 50درصد از وزن کامپاند مربوط به وزن الاستومر EPDM در نظر گرفته میشود.
انواع سیستم پخت
1. پخت پراکسیدی
پراکسیدها، ترکیباتی با ساختار R-O-O- هستند و پیوند اکسیژن- اکسیژن با اعمال حرارت و یا استفاده از پرتو پرانرژی، شکسته شده و پراکسید به رادیکال آزاد تجربه میشود. این رادیکال آزاد با حمله به زنجیر پلیمر و گرفتن هیدروژن، رادیکال آزاد را بر روی زنجیر پدید میآورد. به این ترتیب، زنجیرهای مجاور از طریق این رادیکالها به هم متصل و بین زنجیرها اتصال کربن-کربن تولید میشود. پراکسیدها، انواع بسیار متنوعی دارند و هر یک در محدوده دمایی خاصی فعال میشوند. آنها میتوانند بهصورت خالص یا ترکیب با پودر و یا خمیر باشند.
از جمله انواع پراکسیدها، میتوان به دیکیومیل پراکساید (DCP)، پرکادوکس و تریگانوکس متعلق به شرکت AKZO اشاره کرد. از مزایای پخت پراکسیدی، میتوان به خواص حرارتی (پیرشدگی) عالی و همچنین میزان مانایی فشاری [3] پایین اشاره کرد... از آنجایی که پراکسید میتواند با مواد افزودنی در کامپاند، وارد واکنش شود، باید در انتخاب نوع و مقدار آن کاملاً دقت شود. در پخت پراکسیدی همانند پخت گوگردی، میتوان با استفاده از مواد فعالکننده، بازده پخت را تا 20درصد افزایش داد. تریآلیل سیانورات (TAC) و اتیلن گلیکول دیاکریلات، مهمترین فعالکنندههای پخت پراکسیدی هستند. در اغلب موارد، محصولات پراکسیدی بویی نامطلوب دارند که برای رفع آن باید پخت تکمیلی صورت پذیرد.
2. پخت گوگردی
پخت گوگردی، از طریق واکنش گوگرد با منومر DN صورت میگیرد. سرعت پخت به نوع و درصد منومر DN بستگی دارد. EPDM از پخت آرامی برخوردار است، لذا استفاده از شتابدهندههای سریع و فوقالعاده سریع برای پخت گوگردی، امری ضروری است. سیستم پخت، شامل گوگرد و مواد گوگرددهنده، شتابدهنده اولیه شامل ترکیبات تیازول و شتابدهنده فوقالعاده سریع شامل تیورام و دیتیوکربامات است. یکی از دیگر عوامل مهم در زمینه سرعت پخت میزان توزیع جرم مولکولی EPDM است. هر چه میزان این توزیع باریکتر[4] باشد، سرعت پخت سریعتر خواهد بود.
از مزایای پخت گوگردی میتوان به خواص دینامیکی و سایشی بهتر نسبت به پخت پراکسیدی اشاره کرد. یکی از معایب پخت گوگردی، سفیدک زدن قطعات (مخصوصاً در پخت پرسی) است. این نقص را میتوان با استفاده از ترکیباتی که حلالیت بیشتری در الاستومر EPDM دارند همانند MBT و zdbc، برطرف کرد.
در جدول 2، مقاومت حرارتی گریدهای EPDM با دیگر الاستومرها مقایسه شده است.
کاربرد الاستومر EPDM در صنعت خودرو
1. تولید نوارهای آببندی
با توجه به مقاومت عالی الاستومر EPDM در برابر عوامل جوی و ازن و نیز سطح کاملاً صاف و یکنواخت نوارهای اکسترودشده، از این الاستومر به صورت solid و یا فوم در تولید قطعات نواری دور دربها، پنجرهها و شیشههای خودرو، استفاده میشود.
2. تولید انواع شیلنگ رادیاتور
با توجه به مقاومت حرارتی بالا در برابر آب جوش و همچنین حلالهای قطبی از جمله اتیلن گلیکول، از این الاستومر برای شیلنگهای رادیاتور و بخاری خودرو استفاده میشود.
3. تولید عایقهای صوتی
از این الاستومر در تولید عایقهای صوتی ورقهای در کف خودرو و همچنین سینه داشبورد، استفاده میشود تا از انتقال صدای موتور و محیط بیرون به داخل خودرو جلوگیری گردد. به منظور کنترل NVH[5] در خودرو، بهصورت فوم بین قطعات فلزی نظیر فوم لولای درب و اسفنج میله جک درب موتور، استفاده میشود.
4. تولید قطعات پرسی
از این الاستومر در تولید انواع درپوشها، بستهای اگزوز، لچکیها، واشرهای آببندی، گردگیر میل غربیلک فرمان و لاستیک پدال استفاده میشود.
سایر کاربردها
1. عایق و روکش کابلهای با ولتاژ متوسط
2. نوارهای آببندی برای شیشههای دوجداره و دربهای ساختمان
3. ورقههای یک لایه ایزولاسیون سقف
4. انواع اورینگها، تسمههای نقاله، شیلنگها و گسکتها
5. سایدوال تایرهای رنگی
جدول 1: مقایسه خواص الاستومر EPDM با دیگر الاستومرها
جدول 2: مقایسه مقاومت حرارتی انواع الاستومرها
منابع:
1. Journal OF Exxon Chemical Company
2. Journal OF Enichem Chemical company
[1]. GREEN STRENGH
[2]. shrinkage
[3]. Compression set
[4]. narrow
[5].Noise vibration harshness
¤ نویسنده: امید مومن
ساعت 11:40 صبح سه شنبه 87/9/26
هوشمندی در مواد، خاصیتی است که مختص به گروه خاصی نبوده و در اغلب گروههای مواد دیده میشود. پلیمرها نیز از این قضیه مستنثنا نیستند و در برابر محرکهای مختلف مثل دما، میدانهای الکتریکی و میدانهای مغناطیسی، عکسالعملهای متفاوتی از خود نشان میدهند. این پلیمرها به گروههای مختلفی تقسیم میشوند و دارای خواص و کاربردهای متفاوتی میباشند. در ذیل به معرفی، تقسیمبندی، کاربردها و بازار این مواد به طور مختصر اشاره شده است:
مکانیزم هوشمندی در این مواد، عکسالعمل در برابر تحریکات الکتریکی خارجی است. این عکسالعمل، تغییر در ابعاد و هندسه ماده را شامل می شود.
این پلیمرها که در سال 1990 شناخته شدهاند، کاربردهای زیادی در پزشکی، صنعت و مهندسی عمران دارند. این پلیمرها به دو دسته عمده تقسیم میشوند:
الف)پلیمرهای فعال الکتریکی الکترونیکی که به منظور حفظ تغییر مکان ایجاد شده در اثر اعمال ولتاژ DC مورد استفاده قرار میگیرند و کاربردهای زیادی در رباتها دارند. این دسته خود از جنبه کاربردی به دو گروه تقسیم میشود که عبارتند از: گروهی که در حسگری خود از رسانایی و هدایت الکتریکی بهره میبرند و گروهی که از فعالیت الکتریکی خود در اثر تحریک خارجی به عنوان محرک استفاده میکنند.
کاربردهای این پلیمرها در صنایع مختلفی است که میتوان از جمله آنها مواد الکترواستاتیک در لباسهای ضد الکتریسیته، چسبهای رسانا، حفاظهای الکتریکی و مغناطیسی، تختههای مدار چاپی الکترونیکی، رشتههای اعصاب مصنوعی، سازههای هواپیما و پیزوسرامیکها را نام برد.
ب)پلیمرهایفعالالکتریکییونی هستند که در غشاهای مبادلهگر یونی، محرکهای الکترومکانیکی، سنسورهای حرارتی- شیمیایی، الکترولیتهای جامد، باطریهای قابل شارژ و سیستمهای رهایش دارو در پزشکی کاربرد دارند.
پلیمرهای فعال الکتریکی به عنوان دیالکتریک نیز مورد استفاده قرار میگیرند. به عنوان نمونه پلیمرهای که دارای سفتی (Stiffness) و ثابت دیالکتریک بالا میباشند، در محرکهای(Actuator) با کرنش بالا مورد استفاده قرار میگیرند که به طور نمونه در پیزوالکتریکها کاربرد دارند.
قابل ذکر است که الاستومرهای بلور مایع، الاستومرهای الکتروویسکوالاستیک، پلیمرهای فروالکتریک، نانولولههای کربن و پلیمرهای رسانا که بعنوان شناساگرهای گازهای سمی (حسگرهای یونی) در پالایشگاهها و صنایع نظامی کاربرد دارند، نیز در این گروه قرار میگیرند.
در این نوع از پلیمرهای هوشمند، با تغییر میدان مغناطیسی، ویسکوزیتة آنها تغییر میکند و عملکرد آنها مشابه سیالات الکتریکی رئولوژیکی میباشد.
این سیالات اساس پلیمری دارند و در برابر میدان الکتریکی از خود تغییر ویسکوزیته نشان میدهند که میتوان با این تغییر ابعاد را تحت تاثیر قرار داد. به طور مثال این مواد در کمک فنرهای خودرو در خودروهای جدید کاربرد دارند و با تغییر جریان میتوان ارتفاع خودرو را تنظیم نمود.
این نوع پلیمرها در راهسازی، پلسازی و صنعت ساختمان نیز استفاده میشود و امروزه در تکیهگاه خیلی از پلها خصوصاً پلهای معلق از این مواد استفاه میشود.
سیالات ERF دارای سه نوع مثبت، منفی و مواد نوری الکتریکی هستند. اگر با اعمال میدان الکتریکی، ویسکوزیته افزایش یابد ERF مثبت است، اگر با افزایش میدان الکتریکی ویسکوزیته کاهش یابد ERF منفی است و اگر با تاباندن اشعه ماوراء بنفش ویسکوزیته تغییر کند ERF از نوع نوری و الکتریکی میباشد.
با تغییر در زنجیره پلیمرها میتوان ژلها را ساخت که این کار با تعویض بعضی از مونومرهای زنجیره با مواد شیمیایی صورت میگیرد. تفاوت اصلی ژلها با پلیمرها سازگاری شیمیایی و ترمودینامیکی آنها با حلالها میباشد و نیز خاصیت رطوبتگیری که در آنها وجود دارد.
ژلها براساس ویژگیهایی نظیر طبیعت گروههای تشکیلدهنده، خواص مکانیکی، ویژگیهای ساختاری و شکل شبکه تقسیمبندی میشوند و در برا بر محرکهای مختلف فیزیکی و شیمیایی نظیر دما، میدان الکتریکی و مغناطیسی، نور، فشار و PH، از خود عکسالعمل نشان میدهند و در صنایع دفاعی، زیستی، داروسازی و غیره مورد استفاده قرار میگیرند.
مشابه آلیاژهای حافظهدار هستند به این ترتیب که در اثر تغییرات دمایی از خود تغییرات ابعادی نشان میدهند که علت آن تغییر در مورفولوژی زنجیرهها است. این پلیمرها در مواردی مثل جیگ و فیکسچرهای ماشینکاری کاربرد دارند.
پلیمرهای هوشمند هنوز خیلی تجاری نشدهاند، بنابراین بازار خیلی بزرگی را به خود اختصاص نمیدهند. البته 5 تا 15 سال آینده این بازار رشد بسیار خوبی خواهد داشت زیرا کاربردهای آینده این مواد که در حوزههای مختلفی چون پزشکی، کامپیوتر، خودرو، تلویزیون، پول الکترونیکی، کنترلکنندههای بهداشتی، هوافضا، بیوتکنولوژی، صنایع نظامی، الکترونیک و فناوری نانو خواهد بود، نویددهنده بازار بزرگی برای این مواد است.
در بین سالهای 2010-1992 بر اساس پیشبینیهای انجام شده، در برخی از کاربردهای اصلی این مواد مثل غلافها و پوششهای سیم و کابل، باطریهای ذخیره انرژی با ظرفیت بالا و سپرهای تجهیزات الکترونیک که در فضاپیماها و محافظهای الکترونیک کاربرد دارند، روند مصرف رو به افزایش است و بازار خوبی را به خود اختصاص خواهند داد. مثالهای زیر به صحت این ادعاها اشاره دارد:
از سال 2000-1992 مصرف این مواد رو به افزایش بوده بطوری که مصرف پلیمرهای هادی استفاده در باطریها در سال 2000 معادل 500 هزار پوند بالغ بر 50 میلیون دلار بوده است.
بازار سپرهای الکترونیک در سال 1988، 116 میلیون دلار و در سال 1993، 165 میلیون دلار بوده است و امروزه پوششهای هادی و صفحات پلیمری 75 درصد بازار مواد مشابه را به خود اختصاص دادهاند.
هزینه پوششهای پلاستیکی نسبت به سایر مواد پایینتر است و 1.25 تا 2.5 دلار به ازای هر فوت مربع ذکر شده است.
البته عمده بازار مواد هوشمند پلیمری در کشورهای پیشرفته است و باید این بازار را به کشورهای در حال توسعه گسترش داد و این نیاز را برای این کشورها به وجود آورد. پیشبینی انجامشده در مورد بازار این مواد تا سال 2010 بالغ بر 457 میلیون دلار خواهد بود.
¤ نویسنده: امید مومن
ساعت 11:33 صبح سه شنبه 87/9/26
یکی از روندهای حاکم بر مسیر تکامل فنآوری حرکت به سمت کوچکتر سازی یا ریزتر کردن است. در عصر فنآوری نانو این امر به اوج خود خواهد رسید. به عنوان مثال اولین رایانه ای که ساخته شد به اندازه یک اتاق بزرگ حجم اشغال می کرد. به تدریج با رشد و تکامل بیشتر فنآوری به سمت ساخت و تولید رایانه های شخصی حرکت کردیم و هدف کنونی ساخت رایانه هایی به اندازه لنزهای چشمی است. در آینده نزدیک انسان ها می توانند رایانه خود را به صورت لنز در چشم خود بگذارند و بطور دائم به شبکه جهانی اینترنت متصل باشند.
اگر بخواهیم مثال دیگری بزنیم می توانیم به پیراهن ها و لباسهای آینده اشاره کنیم. الیاف اصلی این لباس ها با فنآوری نانو بافته می شوند. یعنی الیاف لباس به صورت مولکول به مولکول و اتم به اتم طبق الگوی مناسب کنار هم چیده و بافته شده اند طوری که می توان با تعویض جهت الیاف رنگ لباس را نیز تغییر داد. یعنی بدون اینکه پیراهن خود را عوض کنیم می توانیم الگوی دیگری را انتخاب کرده و رنگ آن را تغییر دهیم. از این روش در طراحی لباسهای جنگی نیز استفاده می شود. هنگام شکستگی بازو یا پای سربازان با چرخش جهت الیاف می توان آنها را به یک جسم سخت مثل گچ شکستگی تبدیل کرد.
همگانی شدن فنآوری نانو
آیا فنآوری نانو روزی در دسترس همه خواهد بود؟ آیا هر کسی فنآوری نانو را خواهد داشت؟ آیا استفاده از این تکنولوژی جهانی و همگانی خواهد شد؟
به نظر می رسد محصولات عصر فنآوری نانو مانند وسائل و تجهیزات فنآوری های سابق در دسترس عموم قرار گیرد. درست مثل تلویزیون یا ماشین لباسشوئی. مثلا" خیلی ها در خانه خود دستگاهی خواهند داشت که متصل به رایانه خواهد بود. از یک سو آشغال و زباله به درون دستگاه وارد می شود و از طریق فرمان صادر شده توسط رایانه به عنوان مثال خروجی دستگاه یک نوع غذا بدست خواهد آمد.
بنابراین چنین به نظر می رسد که استفاده از فنآوری نانو عمومی خواهد بود ولی دانش اصیل آن در انحصار کشورها، افراد و موسسات خاصی خواهد بود. در افق های بلند مدت ظهور چنین دستگاهی در خانه ها کاملا" ممکن و محتمل است. دانش استفاده از این تجهیزات نیز در دسترس همه افراد خواهد بود. مثلا دستور العمل پخت یا تبدیل زباله به ماکارونی در اینترنت یا شبکه اطلاعاتی آن زمان وجود خواهد داشت و کاربر فقط با دانلود کردن آن می تواند به منظور خود برسد. حتی می توان تصور کرد که رایانه متصل به دستگاه به صورت هوشمندانه دستورالعمل تهیه صبحانه از زباله را به طور خودکار از اینترنت بدست آورد.
محدودیت منابع طبیعی و مفهوم توسعه پایدار
در اواسط قرن بیستم موضوع توسعه شتابان فنآوری و رواج فرهنگ مصرف گرائی، تخریب منابع، و محدودیت محیط زیست در کانون توجه دانشمندان قرار گرفت. گروهی از آینده پژوهان در باشگاه روم کتابی تحت عنوان "محدودیت های رشد" را منتشر کردند و بعد از آن جنبش های سبز و طرفدار محیط زیست شکل گرفت. حفاظت از محیط زیست امروزه به عنوان وزنه سنگینی در عرصه سیاست و فرهنگ عمومی مطرح است. حال سئوال این است که آیا با ظهور فنآوری نانو باز باید نگران محیط زیست و محدودیت منابع باشیم؟
چنین به نظر می رسد که با ظهور فنآوری نانو در دراز مدت، مثلا بیش از 50 سال آینده، نگرانی نسبت به محدودیت منابع طبیعی بی معنی خواهد بود. حتی می توان به تغییر بنیادی الگوی مصرف اشاره کرد. مثلا برای اینکه گوشت به سفره ما برسد یک چرخه طبیعی طولانی طی می شود. مقداری مواد موجود در خاک جذب گیاه شده و گاو، مرغ، گوسفند یا دیگر حیوانات اهلی آن را خورده و سپس در بدن آن حیوان تبدیل به پروتئین و گوشت می شود. انسان با کشتن این حیوان به گوشت یا فراورده مورد نیاز دسترسی پیدا می کند. اما در عصر فنآوری نانو می توان این چرخه طولانی را کاملا" حذف کرد و خاک را مستقیما به گوشت و سایر مواد خوراکی تبدیل کرد. حتی می توانیم مطابق خواسته و میل خود به مواد غذائی طعم و مزه مشخصی بدهیم. مثلا" یک ماده غذائی درست کنیم که کمی مزه موز داشته باشد، کمی مزه ماهی یا توت فرنگی و غیره
در زمینه محیط زیست موضوع زباله ها را در نظر بگیرید. امروزه با دفن زباله ها در حاشیه شهر ها در حقیقت این مواد را در درون خاک که یک محیط الکترولیت با انبوهی از باکتریهاست وارد می کنیم. این مواد در طول زمان از طریق واکنش های شیمیائی، بیوشیمیائی و الکتروشیمیائی که در درون خاک به وقوع می پیوندد به عناصر تشکیل دهنده خود تجزیه شده و به چرخه طبیعت بر می گردند. البته لازم به ذکر است که بسیاری از مواد نیز وجود دارند که توسط باکتری ها و واکنش های شیمیائی و الکتروشیمیائی تجزیه نمی شوند. روزی در آینده ، به احتمال قوی در 20 سال آینده، که فنآوری نانو با تمام قدرت پا به عرصه علم و فن آوری می گذارد ما می توانیم همان کاری را که باکتری ها و یون های موجود در خاک به صورت طبیعی انجام می دهند در درون یک دستگاه و به صورت مصنوعی انجام دهیم. یعنی مواد زائد را به اتمها و مولکولهای آن تجزیه کنیم و سپس به هر ترتیبی که در نظرمان است آنها را دوباره کنار هم بچینیم. بنابراین روزی فرا خواهد رسید که زباله های سرد دیشب را به صبحانه داغ امروز تبدیل خواهیم کرد
تکثیر مولکول ها در فنآوری نانو
آیا مولکول هائی که توسط ماشین های مونتاژ کننده مولکولی تولید می شوند قابل تکثیر هستند؟ بله. ساخت و طراحی پروتئین در بدن ما بدین صورت است که پروتئین های جدید از درون سلول یا همان مواد تشکیل دهنده سلول ساخته می شوند. تکثیر سلولی توسط اطلاعات موجود درDNA هدایت می شود و تکثیرهای متوالی خود به خود انجام شود. نام این روش ساخت و تولید خود اسمبلی است در ماشین های مونتاژ مولکولی نیز می توان از همین روش استفاده کرد. یعنی روبات ها و ماشین های مولکولی قادر به تکثیر خود خواهند بود. بسیاری از دانشمندان از این پدیده به عنوان یک خطر بزرگ در آینده یاد می کنند. مثلا تکثیر بیش از اندازه روبات ها یا ماشین های مونتاژکننده مولکولی به طور کلی این فنآوری را از کنترل ما خارج خواهد کرد. تکثیر غیر قابل کنترل این ماشین ها می تواند موجب خسارت های غیر قابل جبرانی شود، سوال جالبی که مطرح می شود این است که آیا می توان یک نفر را به اتم های تشکیل دهنده خود تجزیه کرد و سپس توسط فنآوری نانو او را در جای دیگری مجددا تشکیل داد؟ برای رسیدن به چنین حالتی موضوع و مشکل اصلی رابطه بین جسم و ذهن است. اگر فنآوری نانو بتواند این مشکل را حل کند وقوع چنین امری بعید به نظر نمی رسد. منظور از رابطه بین جسم و ذهن این است که سلول های زنده مغز من و شما چطور یک دنیای سه بعدی می سازد که ما می توانیم خودمان را در آن ببینیم و اصلا" پدیده های درک، آگاهی، شناخت و احساس چطور بوجود می آیند؟ آیا همه این موارد حاصل فعل و انفعال شیمیائی در مغز و تعبیر و تفسیر سلولهای عصبی ما نسبت به پیام هایی است که از محیط دریافت می کنند؟ رابطه اتم و مکانیک کوانتوم با هوشمندی و ذهن و همچنین اطلاعات و دانش بیشتر درباره ذرات بنیادی کوچک تر از اتم مثل کوارک ها می تواند افق های روشنی برای حل این مسئله ترسیم کند
¤ نویسنده: امید مومن
ساعت 12:43 عصر دوشنبه 87/8/20
دسته بندی، خواص و کاربرد
1. مقدمه
کامپوزیت ترکیبی است که از لحاظ ماکروسکوپی از چند ماده متمایز ساخته شده باشد، به طوری که این اجزاء به آسانی از یکدیگر قابل تشخیص باشند. به طور نمونه، یکی از کامپوزیت های آشنا بتن است که از دو جزء سیمان و ماسه ساخته شده است.
برای ایجاد تغییر و بهینه کردن خواص فیزیکی و شیمیایی مواد، آن ها را ترکیب یا کامپوزیت می کنیم. به طور مثال پلی اتیلن (PE) که در ساخت چمن های مصنوعی از آن استفاده می گردد، رنگ پذیر نیست و به همین سبب رنگ این چمن ها اغلب مات است. برای برطرف نمودن این نقص به آن وینیل استات می افزایند تا خواص پلاستیکی، نرمیت و رنگ پذیری آن اصلاح شود. در واقع، هدف از ایجاد کامپوزیت، به دست آوردن ماده ای ترکیبی با خواص مورد انتظار می باشد.
نانوکامپوزیت نیز همان کامپوزیت است که یک یا چند جزء از آن، ابعاد کمتر از 100 نانومتر دارد. نانوکامپوزیت ها از دو فاز تشکیل شده اند. فاز اول یک ساختار بلوری است که در واقع پایه یا ماتریس نانوکامپوزیت محسوب می شود و ممکن است از جنس پلیمر، فلز و یا سرامیک باشد. فاز دوم نیز ذراتی در مقیاس نانومتر می باشند که به عنوان تقویت کننده (مواد پرکننده Filler) به منظور اهداف خاص از قبیل استحکام، مقاومت، هدایت الکتریکی، خواص مغناطیسی و ... در درون فاز اول (ماده پایه) توزیع می شوند.
در بحث نانومواد، نانوکامپوزیت ها از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند. حضور ذرات و الیاف در ساختار نانوکامپوزیت ها معمولاً باعث ایجاد استحکام در ماده ی پایه می شود. در واقع هنگامی که ذرات و یا الیاف درون یک ماده ی پایه توزیع شوند، نیروهای اعمال شده به کامپوزیت به طور یکنواختی به ذرات یا الیاف منتقل می شود. با توزیع مواد پرکننده درون ماده پایه خصوصیاتی نظیر استحکام، سختی، خواص تربیولوژیکی و تخلخل تغییر می کند. ماده ی پایه می تواند ذرات را به گونه ای از هم جدا نگه دارد که رشد ترک به تأخیر افتد. به علاوه اجزاء نانوکامپوزیت ها بر اثر برهمکنش سطحی بین ماده ی پایه و مواد پرکننده، از خواص بهتری برخوردار می شوند. نوع و میزان برهمکنش ها نقش مهمی در خواص مختلف نانوکامپوزیت ها همچون حلالیت، خواص نوری، خواص الکتریکی و مکانیکی آن ها دارد.
2. طبقه بندی نانوکامپوزیت ها
انواع نانوکامپوزیت را می توان بر اساس ماده پایه آن ها به شرح زیر طبقه بندی کرد:
1. نانوکامپوزیت های پایه پلیمری Polymer matrix nanocomposites (PMNCs)
2. نانوکامپوزیت های پایه سرامیکی Ceramic matrix nanocomposites (CMNCs)
3. نانوکامپوززیت های پایه فلزی Metal matrix nanocomposites (MMNCs)
در ادامه به بررسی خواص و کاربرد هر یک از این نانوکامپوزیت ها پرداخته می شود.
2.1. نانوکامپوزیت های پایه پلیمری
در بین نانوکامپوزیت ها بیشترین توجه به نانوکامپوزیت های پایه پلیمری معطوف است. یکی از دلایل گسترش نانوکامپوزیت های پلیمری، خواص بی نظیر مکانیکی، شیمیایی و فیزیکی آن است. نانوکامپوزیت های پلیمری عموماً دارای استحکام بالا، وزن کم، پایداری حرارتی بالا، رسانایی الکتریکی بالا و مقاومت شیمیایی بالایی هستند. تقویت پلیمرها با استفاده از مواد آلی و معدنی بسیار مرسوم می باشد. بر خلاف تقویت کننده های مرسوم که در مقیاس میکرون می باشند، در نانوکامپوزیت ها تقویت کننده ها ذراتی در ابعاد نانومتر می باشند. با افزودن درصد کمی از نانوذرات به یک پلیمر خالص، استحکام کششی، استحکام تسلیم و مدول یانگ افزایش چشمگیری می یابد. به عنوان مثال، با افزودن تنها 0.04 درصد حجمی میکا (یک نوع سیلیکات) با ابعاد 50 نانومتر به اپوکسی (Epoxy)، مدول یانگ این ماده 58 درصد افزایش خواهد یافت.
دلیل دوم توسعه نانوکامپوزیت های پایه پلیمری و افزایش تحقیقات در این زمینه، کشف نانولوله های کربنی در سال 1991 میلادی است. استحکام و خواص الکتریکی نانولوله های کربنی به طور قابل ملاحظه ای با نانولایه های گرافیت و دیگر مواد پرکننده تفاوت دارد. نانولوله های کربنی موجب رسانایی و استحکام فوق العاده ای در پلیمرها می شوند به طوری که کاربردهای حیرت انگیزی همچون آسانسور فضایی را برای آن می توان متصور شد. از نظر نظامی نیز فراهم کردن هدایت الکتریکی در پلیمرها فرصت های انقلابی را به وجود خواهد آورد. به عنوان مثال از پوسته های الکتریکی-مغناطیسی گرفته تا کامپوزیت های رسانای گرما و لباس های سربازان آینده!
این دسته از کامپوزیت ها به دلیل خواص منحصر به فردی که دارند به طور گسترده ای در صنایع خودرو، هوا-فضا و بسته بندی مواد غذایی گسترش یافته اند. از دیگر کاربردهای نانوکامپوزیت های پلیمری پوشش های مقاوم به سایش، پوشش های مقاوم به خوردگی، پلاستیک های رسانا، حسگرها، آسترهای مقاوم در دمای بالا و غشاهای جداسازی گازها و سیالات نفتی می باشند. به عنوان مثال می توان به نوعی غشاء نانوکامپوزیتی ساخته شده از یک نوع پلیمر و نانولایه های سیلیکا اشاره کرد که توسط محققان دانشگاه کارولینای شمالی ساخته شده است. این غشاء توانایی فوق العاده ای در جداسازی مولکول های آلی از گازها دارد.
2.2. نانوکامپوزیت های پایه سرامیکی
به مواد (معمولاً جامد) ی که بخش عمده ی تشکیل دهنده آن ها غیرفلزی و غیرآلی باشد، سرامیک گفته می شود. سرامیک ها خواص بسیار خوبی نظیر مقاومت حرارتی بالا، پایداری شیمیایی خوب و استحکام مکانیکی مناسبی دارند، اما به دلیل پیوندهای یونی و کووالانس موجود در سرامیک ها چقرمگی شکست آن ها پایین است و تغییر شکل پلاستیک این مواد محدود می باشد. به منظور رفع این مشکل با اضافه کردن و جداسازی الیاف و ذرات مناسب، می توان چقرمگی شکست را بالا برد. اگر این تقویت کننده ها ابعاد نانومتری داشته باشند بالاترین چقرمگی شکست به دست می آید.
به طور مثال در شکل1 نانوکامپوزیت نیترید سیلیسیم حاوی نانولوله های کربنی چند دیواره، نشان داده شده است. برای ساخت این نانوکامپوزیت از پرس ایزواستاتیک گرم استفاده می شود. از خواص مکانیکی قابل توجه این نانوکامپوزیت ها می توان به استحکام خمشی و مدول الاستیک قابل توجه آن ها اشاره کرد.
3.2. نانوکامپوزیت های پایه فلزی
کامپوزیت های پایه فلزی، کم وزن و سبک بوده و به علت استحکام و سختی بالا کاربردهای وسیعی در صنایع خودرو و هوا-فضا پیدا کرده اند. اما این کاربردها به لحاظ کم بودن قابلیت کشش در این کامپوزیت ها محدود شده است. تبدیل کامپوزیت به نانوکامپوزیت سبب افزایش استحکام و رفع محدودیت های مذکور می شود.
نانوکامپوزیت های پایه فلزی اصولاً مشابه روش های متالوژی پودر تولید می شوند. این نانوکامپوزیت ها کاربردهای متفاوتی دارند خصوصاً نانوکامپوزیت های پایه منیزیم که در سال های اخیر به دلیل چگالی کم، استحکام بالا، مقاومت به خزش بالا و پایداری حرارتی مناسب، گسترش چشمگیری داشته اند. نانوکامپوزیت های پایه منیزیم کاربردهای گسترده ای در صنایع هوایی و خودروسازی دارند.
نانوکامپوزیت های پایه فلزی حاوی نانولوله های کربنی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردارند. نانولوله ها می توانند سبب افزایش و یا بهبود خواصی نظیر رسانایی، استحکام، مقاومت و .. در فلزات شوند.
3. نانوکامپوزیت و فردا
مهمترین تأثیر نانوکامپوزیت ها در آینده از طریق کاهش وزن خواهد بود. اخیراً کامپوزیت های نانوذره سیلیکاتی به بازار خودروها وارد شده اند. در سال 2001 هم جنرال موتور و هم تویوتا شروع تولید محصول با این مواد را اعلام کردند. مزیت این مواد استحکام و کاهش وزن است که مورد آخر صرفه جویی در سوخت را نیز به همراه خواهد داشت.
علاوه بر این نانوکامپوزیت ها به صنعت بسته بندی مواد غذایی نیز راه یافته اند تا سدی بزرگتر در برابر نفوذ گازها و کاهش فساد باشند. محققان معتقدند که افزودن دو درصد نانوذره رس به بسته بندی، 75 درصد تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن را کاهش می دهد که این امر به افزایش طول مدت نگهداری مواد غذایی کمک می کند. در مورد ضدباکتریهایی نظیر نانوذرات نقره، این نانوذرات از رشد عوامل زنده فاسده کننده مواد غذایی مانند باکتریها و قارچ ها جلوگیری می کنند.
خواص تعویق آتشگیری نانوکامپوزیت های حاوی نانوذرات سیلیکا، می تواند به خوبی مصارفی در سرویس خواب، پرده ها و محصولاتی از این دست پیدا کند.
مراجع:
1. H. Fischer,. “polymer nanocomposites fundamental research to specific applications”. Mater. Sci. Eng:C, 23 (2002) 763.
2. E. T. Thostenson, C. Li, T. W. Chou, “nanocomposites in context”, Composite Sci. Tech. 65 (2005) 491.
3. Bala’zsi, Z. Ko’nya, F. We’ber, L. P. Biro’ and P. Arato’, “preparation and characterization of carbon nanotube reinfarced silicon nitride composites”, Mater. Sci. Eng:C, 23 (2003) 1133.
4. فتح الله کریم زاده، احسان قاسمعلی، سامان سالمی زاده، "نانومواد؛ خواص، تولید و کاربرد"، جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان، 1384
¤ نویسنده: امید مومن
ساعت 11:40 صبح یکشنبه 87/8/12
نوشته شده توسط: سجاد شفیعی
نکاتی در المپیاد وجود دارد که در دید اول تکراری به نظر می رسند، ولی از اهمیت زیادی برخوردار می باشند و شما را در رسیدن به هدفتان یاری می رساند.
باور داشته باشید که می توانید. انسانها همان گونه که باور داشته باشند می توانند بیندیشند. باورهای آدمی است که در هر لحظه به او القا میکند که چگونه بیندیشد و به آن ها عمل کند. اصولا فرق بین انسانها ، فرق میان باورهای آنان است. انسانهای موفق با باورهای عالی ، موفقیت را برای خود خلق میکنند. انسانهای موفق، باورهای عالی و غرور آفرین دارند که سرچشمه همه موفقیتهای بزرگ است. قانون زندگی قانون باورهاست و توانمندی یک انسان را باورهای او تعیین می کند.
تصویر واضحی از نقشه کار داشته باشید. بسیاری تصمیم به انجام کاری می گیرند ولی روش مناسبی برای انجام آن را انتخاب نمی کنند. از آنجایی که زمان در مطالعه المپیاد مهم می باشد و منابع متعددی برای آن وجود دارد، حتما منابع و برنامه درسی مناسب را انتخاب نمایید. همچنین می توانید از فراد با تجربه که این مسیر را قبلا طی کرده اند، در این زمینه کمک بخواهید.
المپیاد همه چیز نیست. سعی کنید به اندازه کافی تفریح و استراحت داشته باشید و فقط درگیر مطالعه المپیاد نشوید، همچنین از دروس دیگر خود غافل نشوید. به یاد داشته باشید که رشد در یک بعد مثلا فقط رشد درسی و علمی بسیار اشتباه می باشد. سعی کنید در چند بعد افکار خود را گسترش بدهید: مثلا به هنر، ورزش، تفریح و... هر چند بصورت محدود بپردازید و زندگی خود را محدود نکنید.
دفترچه یادداشت برداری. معمولا در هنگام مطالعه منابع متعدد به نکات و سوالات مختلفی برخورد می کنید که یادداشت برداری از این مطالب بسیار مفید می باشد. بعد از گذشت مدت زمانی، ازاین دفترچه می توانید جهت مرور مطالب مهم گذشته استفاده کنید. سعی کنید نکات مهم را در این دفترچه قرار دهید و منابع را نیز درآن ذکر کنید.
چند کتاب را یک بار نخوانید، یک کتاب را چند بار بخوانید. نکته بسیار مهمی که در یادگیری هر موضوعی وجود دارد تکرار مطالب می باشد، بسیاری از دانش آموزان با خواندن یک بار مطلبی، آن را پس از مدتی فراموش می کنند، بنابراین تلاش کنید که اگر کتابی را مثلا امروز خوانید، پس از یک هفته نیز آن را یک مرور کلی کنید و پس از 40 روز دیگر نیز برای بار سوم آن را مرور کنید. این تکرار موجب می شود مطالب در ذهن شما برای همیشه ثبت شود و در آینده از آن ها بهتر استفاده کنید. یکی از فواید استفاده از دفترچه یادداشت برداری نیز همین تکرار مطالب می باشد.
مساله زیاد حل کنید. حل مساله به شما کمک می کند تا در جلسه امتحان با دقت، سرعت و اعتماد بنفس بالاتری عمل کنید. این موضوع بخصوص جهت قبولی در مرحله اول و دوم بسیار مهم می باشد. بنابراین از تمرینات آخر فصول کتاب ها یا نمونه سوالات مناسب دیگر نیز استفاده کنید. سعی کنید از کتاب های حل مسئله تا آنجا که ممکن است استفاده نکنید و برای حل مساله به مغز خود فشار بیاورید! سوالات جالب را با فرمت زیر در دفترچه خود ثبت کنید تا در آینده به آن ها دسترسی داشته باشید.
[ نام کتاب، نام فصل، شماره صفحه، شماره سوال ]
نوشته شده توسط: سجاد شفیعی
نوشته شده توسط: سجاد شفیعی
Determination of vanadium in human hair slurries by
electrothermal atomic absorption spectrometry
**زبان مقاله: انگلیسی
**فرمت:PDF
**نام مقاله: مطالعه نقش اصلاح کننده های شیمیایی در اندازه گیری آرسنیک در غذاهای دریایی به روش اسپکتروسکوپی جذب اتمی الکترون گرمایی
A comparative study of chemical modi_ers in the determination of
total arsenic in marine food by tungsten coil electrothermal
atomic absorption spectrometry
** زبان مقاله: انگلیسی
** فرمت: PDF
با تشکر از میثم فراهانی دانشجوی کارشناسی ارشد شیمی تجزیه از پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران در گردآوری این مقالات
نوشته شده توسط: سجاد شفیعی
{{ برای مشاهده بقیه مطلب بر روی اینجا کلیک کنید }}
نوشته شده توسط: سجاد شفیعی
تاکنون فناوری های متفاوتی بمنظور تولید انرژی از باد، امواج اقیانوس ها و سوختهای زیستی عرضه شده اند که شاید روزی جایگزین انرژی حاصل از نفت و گاز گردند. |
نوشته شده توسط: سجاد شفیعی
پروژه هایی در زمینه شیمی و در قالب powerpoint
آشنایی با مهندسی شیمی و گرایشهای آن
از لینک زیر دریافت کنید
گردآورندگان:
جعفر عبدی
سجاد ساریخانی
سید امید موسوی
موضوع:چشم اندازی بر مهندسی شیمی
مقاله ای از مرکز کورنرستون امریکا
ترجمه : محمد جولائی
رمز فایل : www.refining-engineers.com
امولسیون و سورفکتانت
محقق:
مسعود ذوالفقاری
نوشته شده توسط: سجاد شفیعی
¤ نویسنده: امید مومن
ساعت 10:53 صبح چهارشنبه 87/8/8
¤ نویسنده: امید مومن
ساعت 10:42 صبح چهارشنبه 87/8/8
< src="http://fastwebcounter.com/secure.php?s=www.Irche.com">>
| ||||||||||||||||||||||||||||
|
¤ نویسنده: امید مومن
:: بازدید امروز ::
14
:: بازدید دیروز ::
38
:: کل بازدیدها ::
89508
:: درباره من ::
:: لینک به وبلاگ ::
:: فهرست موضوعی یادداشت ها::
پلیمر هوشمند-سیالات مغناطیسی-سیالات مغناطیسی .
:: آرشیو ::
:: اوقات شرعی ::
:: لینک دوستان من::
مهندسی پلیمر
سجاد
امین
انجمن علومهندسی پلیمر و شیمی ایران
:: خبرنامه وبلاگ ::